Kompetencje instytucji państwowych
Organem sprawującym nadzór w zakresie bezpieczeństwa produktów jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który wykonuje swoje zadania także przy pomocy Inspekcji Handlowej.
Postępowanie, w wyniku którego dochodzi do ustalenia, czy dany produkt jest bezpieczny jest dwustopniowe.
Do podstawowych zadań Inspekcji Handlowej należy między innymi kontrola produktów znajdujących się w obrocie, w szczególności w również w zakresie sprawdzania ogólnego bezpieczeństwa produktów, czy w zakresie zgodności z zasadniczymi lub innymi wymaganiami określonymi w przepisach odrębnych z wyłączeniem produktów podlegających nadzorowi innych właściwych organów.
W toku kontroli Inspekcja może m.in:
- sprawdzać, w ramach posiadanych uprawnień, bezpieczeństwo wprowadzonych na rynek produktów, aż do ostatniego etapu ich używania.
- żądać wszelkich informacji niezbędnych do stwierdzenia, czy produkt jest bezpieczny.
Jakie działania może podjąć Inspekcja po przeprowadzeniu kontroli?
- Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono, że produkt nie jest oznakowany zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach - może żądać usunięcia niezgodności w określonym terminie.
- Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono, że produkt może stwarzać zagrożenie w określonych warunkach- może żądać oznakowania produktu odpowiednimi wyraźnie i zrozumiale sformułowanymi w języku polskim ostrzeżeniami o zagrożeniach, jakie może on stwarzać lub wstrzymać wprowadzanie produktu na rynek do czasu jego odpowiedniego oznakowania.
Inspekcja Handlowa wszczyna postępowanie na wniosek Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub z urzędu. Każdy z nas może zatem przekazywać Prezesowi UOKiK lub Inspekcji Handlowej informacje o niespełnianiu przez produkt wymagań dotyczących bezpieczeństwa.
2. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Prezes UOKiK przeprowadza postępowanie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, jeśli z ustaleń kontroli przeprowadzonej przez Inspekcję Handlową wynika znaczne prawdopodobieństwo, że produkt nie spełnia ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa.
Ponadto organ ten może wszcząć postępowanie również, jeżeli z innych wstępnych informacji wynika, że produkt może być niebezpieczny.
Jakie działanie może podjąć Prezes UOKiK?
- Jeżeli w toku postępowania stwierdzi, że istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że produkt nie jest bezpieczny - zakazuje producentowi lub dystrybutorowi jego dostarczania, oferowania lub prezentowania przez czas niezbędny do przeprowadzenia oceny, badań i kontroli jego bezpieczeństwa, nie dłuższy jednak niż 30 dni.
- W przypadku stwierdzenia, że produkt może stwarzać zagrożenie w określonych warunkach - może żądać oznaczenia produktu odpowiednimi ostrzeżeniami o zagrożeniach, jakie produkt może stwarzać lub uzależnić wprowadzanie produktu na rynek od wcześniejszego spełnienia ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa
- W przypadku stwierdzenia, że produkt może stwarzać zagrożenie dla określonych kategorii konsumentów - może nakazać ostrzeżenie tych konsumentów lub powiadomienie opinii publicznej o zagrożeniu.
- W przypadku stwierdzenia, że produkt nie jest bezpieczny:
- nakazać wyeliminowanie zagrożeń stwarzanych przez produkt,
- natychmiastowe wycofanie produktu z rynku,
- ostrzeżenie konsumentów,
- wycofanie konsumentów i jego zniszczenie